WinterSpelen

 A Sarphatikade 11 Amsterdam  T 020 530 71 90   F 020 530 71 96     E info@winterspelen.net

theaterproducties

 

WinterSpelen theaterproducties
       
       

een persoonlijk verslag

   

  vorige pagina

 
Frau Bach en een motje
(een persoonlijk verslag)
Laat iedereen die ook maar een beetje van Johann Sebastian Bach geleerd of genoten heeft een kleine bijdrage schenken zodat zijn tot de bedelstaf veroordeelde nazaten hun laatste levensjaren kunnen doorbrengen in de harmonie die zij verdienen.'
(oproep geplaatst in de Allgemeine Musikalische Zeitung in het jaar 1800).


“Ik schrijf dit langzaam, omdat ik weet dat je niet snel lezen kan”, schreef ooit een moeder aan haar zoon. Ik schrijf dit langzaam, omdat ik even niet sneller kan, maar het geeft me wel de kans nog even extra na te genieten van de klanken en beelden die gisteren mijn netvlies en trommelvlies prikkelden.

Yvonne van den Hurk (actrice), Esther Apituley (alt-violiste) en Inga Schneider (mezzosopraan) brachten gisteravond even de wereld van Johann Sebastian Bach tot leven op de planken van Theater City of Wesopa in Weesp. Ongehinderd door enige kennis van zaken, maar met een voorliefde voor de muziek van Bach in mijn hart, trok ik naar het theater. Na als harinkjes in een ton te hebben gewacht in de hal tot de zaaldeuren exact 5 minuten voor speeltijd opengingen, werden we getrakteerd op een avond concertvoorstelling, zoals ze het zelf noemt.

Een intrigerende en indrukwekkende combinatie van toneel en muziek vormen het raamwerk waarbinnen het verhaal van de in armoede achterblijvende vrouw van deze, nu, wereldberoemde componist zich afspeelt. Voor deze achtergrond zijn de 3 spelers teruggegaan naar Leipzig om daar te zoeken naar zijn verleden en keerden, naast de vele indrukken van Bach-attributen die nu de souvenirbusiness goud geld opleveren, terug met een kopie van de originele lijst met attributen die JS Bach achterliet na zijn overlijden. Aan de hand van deze attributen, een bril, een pijp, een jas, een pruik, een aantal muziekstukken en 2 violen, verteld Frau Bach het verhaal van Bach als mens, als man, zoals alleen zijn vrouw hem gekend zou kunnen hebben. Een bij het tijdsbeeld passende, liefhebbende vrouw, die haar man steunt en verdedigt waar nodig.

De verhalen voeren mee langs de theorieën over zijn werk, de getallensymboliek die in zijn werk verborgen zou zitten. Hoe hij in noten zijn naam erin verwerkt zou hebben wordt prachtig uit de doeken gedaan en genadeloos neergehaald door Frau Bach, die hem als goed christen verdedigt.

De dood van zijn eerste vrouw, de komst van zijn tweede, zoveel jongere vrouw, die hem leert bijstaan in zijn strijd om te overleven onder een wurgcontract waardoor hij wekelijks een nieuwe cantate moet opleveren, zonder daar goed voor betaald te krijgen. Langs de dood van 13 van zijn, in totaal 20 kinderen, tot een ingrijpende oogoperatie zonder verdoving. Zittend op een stoel, waarbij hij 'geholpen' wordt aan de staar die zijn ogen door suikerziekte teistert. Een plastische beschrijving van het doorsnijden van het hoornvlies, het schoonborstelen van het netvlies, zijn flauwvallen en het bloeden van het oog, doet mijn maag rijzen. Geen moment te vroeg roept Inga “GENOEG” als Frau Bach aan de kleurrijke beschrijving van het opensnijden van het tweede oog wil beginnen. Haar verontwaardiging over de kwakzalverij die hem zijn laatste beetje zicht ontneemt is voelbaar in ieder detail van de beschrijving. “Wie zicht geeft, geeft leven”, verdwijnt als tegeltje in de kist, het laatste attribuut. "Wat is erger voor een componist: "Wat je op schrift hebt gesteld niet meer kunnen horen, of wat je (in je hoofd) 'hoort' niet meer op schrift kunnen zetten?"
De mislukte 'operatie' leidt het einde in van een van 's werelds grootste componisten. Het einde van een leven. De voorstelling eindigt met een prachtige Aria door Inga.

Na afloop maak ik nog wat foto's van het lege decor, vooral de jas vindt ik prachtig en ik neem me voor toch maar eens te gaan kijken of ik er zo een kan vinden ergens.

Teruglopend naar huis zijn we het eens: zelfs op zichzelf al prachtige muziek, wint aan diepte en waarde als je de verhalen erachter hoort, maar wat het meest bijbleef is het stuk wat Esther speelde na de dood van zijn eerste vrouw. Na uren zoeken ben ik er eindelijk achter wat het was, die ademloze minuten ga ik niet meer vergeten. Maar vooral niet hoe op twee kwart in die Sonate, van onder de tafel achter de violiste een motje opdook en in het spotlicht op de klanken van de muziek opsteeg...nee, ik had mijn camera niet in de aanslag, het moment was te mooi om te kunnen bewegen. Een adembenemend moment in een adembenemende solo op alt-viool. Bach zelf had het niet mooier kunnen bedenken.

Ook daarom, denk ik, eindigde deze prachtige concertvoorstelling met de woorden: De mensen luisteren naar God.
En God?
God luistert naar Bach”

FH
'07
Met dank voor een prachtige, inspirerende avond.
   
 

Wilt U gebruik maken van de diensten van WinterSpelen theaterproducties, maak dan een afspraak voor een vrijblijvend informatief gesprek met:

Gerda Boerboom   :

 T +31 (0)20 530 71 90
     M +31 (0)6 53 184 741
     F +31 (0)20 530 71 96
     E gerdaboerboom@wintermedia.nl



 

© 2005

laatst bewerkt: 29-07-2007